Tasarım, ürünün tümü veya bir parçasının ya da üzerindeki süslemenin çizgi, şekil, biçim, renk, malzeme veya yüzey dokusu gibi özelliklerinden kaynaklanan görünümüdür.

Ülkemizde tasarım koruma kapsamı 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu ile belirlenmiştir.

Ürün, bilgisayar programları hariç olmak üzere, endüstriyel yolla veya elle üretilen herhangi bir nesnenin yanı sıra birleşik bir ürün veya bu ürünü oluşturan parçaları, ambalaj gibi nesneleri, birden çok nesnenin bir arada algılanan sunumlarını, grafik sembolleri ve tipografik karakterleri ifade eder.

Tasarım tescili, tasarımınızın izinsiz kullanılmasını, üretilmesini, piyasaya sunulmasını, ithalatını ya da ticari amaçla kullanımını ve satışını engelleyerek tasarım koruması sağlar.

Nitekim, tasarım tescili, tasarıma yasal bir koruma getirerek tasarımdan elde edilen getirilerin uzun vadeli ve sürdürülebilir olmasını sağlamaktadır. Bir ürün fikri olan tasarımın, sahibinden izinsiz biçimde ticarette kullanılmasının engelleyip, tasarım sahibinin haklarını korumaktadır.

Tasarımın tescil edilebilmesi şu özelliklere sahip olması gerekir:

Yenilik: Bir tasarımın aynısı, başvuru veya rüçhan tarihinden önce “dünyanın herhangi bir yerinde” kamuya sunulmamış ise o tasarım yeni kabul edilir. Ancak başvuru tarihinden önceki 12 ay içerisinde tasarımcı veya bu tasarımcının izin verdiği kişiler tarafından kamuya sunma veya bu kişilerin suistimali sonucu kamuya sunulursa “yenilik ve ayırt edici nitelik” etkilenmez.

Ayırt Edici Nitelik: Bir tasarımın ayırt edici niteliğe sahip olması, bu tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerinde yarattığı genel izlenim ile herhangi bir tasarımın böyle bir kullanıcıda yarattığı genel izlenim arasında belirgin bir farklılık olması anlamındadır.

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nda tasarım koruması dışında kalan haller şöyle belirlenmiştir;

• Tasarım ve ürün tanımına uygun olmayan tasarımlar,

• Yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olmayan tasarımlar,

• Kamu düzeni veya genel ahlaka aykırı tasarımlar,

• Ürünün teknik fonksiyonunun zorunlu kıldığı görünüm özellikleri olan tasarımlar,

• Tasarımın kullanıldığı veya uygulandığı ürünün, başka bir ürüne mekanik olarak monte edilmesi veya bağlanması için belirli biçim ve boyutlarda üretilmesi zorunlu olan tasarımlar,

• Paris Sözleşmesinin 2 nci mükerrer 6 ncı maddesi kapsamında yer alan hükümranlık alametleri ile bu kapsam dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, dini, tarihi ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği işaretlerin, armaların, nişanların veya adlandırmaların uygunsuz kullanımını içeren tasarımlar koruma kapsamı dışındadır

• Tasarım Tescil Belgesi ile tasarımlarınız resmiyet kazanır.

• Tescilsiz tasarım ve taklitlere karşı işletmenizi ve ürünlerinizi korur.

• Tasarımlarınızın izinsiz kullanımı neticesinde oluşan haksız kazanç girişimlerini engeller ve yaptırımların uygulanmasına imkân sağlar.

• Devlet hibe ve desteklerinden yararlanılmasını sağlar.

• Ticari hayatınızda rakipleriniz karşısında riskleri yok eder.

• İhracat esnasında olası uyuşmazlık risklerini engeller.

• Ürünlerinizin değerini ve işletmenizin rekabet gücünü arttırır.

Tescillenen tasarım, tasarım koruma süresince korunur ve sahibine bazı avantajlar sağlar. Bu süre başvuru tarihinden itibaren 5 yıl iken, beşer yıllık dönemlerde tescil yenilemesi ile toplam 25 yıla kadar uzatılabilmektedir.

Tasarım tescili sayesinde sunulan haklar, koruma süresinin dolması veya tescilin yenilenmemesi ya da tescil sahibinin haklarından vazgeçmesi durumunda kaybedilir.